Η άποψη του γράφοντος για την πηγή των κακώς κειμένων στο ποδόσφαιρό μας έχει δημοσιευτεί στο SPORTIME στα τέλη Ιανουαρίου (δες εδώ).
Με τις απαραίτητες προσαρμογές, από επίπεδο συλλόγων στο αντίστοιχο της εθνικής ομάδας, ισχύει μέχρι σήμερα. Και θα συνεχίσει να ισχύει, έως ότου επέλθει αλλαγή νοοτροπίας -όχι σε επίπεδο παραγόντων (συλλόγων ή ομοσπονδίας), αλλά κοινωνίας.
Για ό,τι στρεβλό ο πολίτης λαμβάνει γνώση, διαπιστώνει, ενοχλείται, αλλά δεν αναλαμβάνει την ευθύνη (να το αμβλύνει, να το βελτιώσει, να το επιλύσει στο βαθμό που του αναλογεί), δεν χρειάζεται να περιμένει (πολύ δε περισσότερο να απαιτεί) να αλλάξει.
Και μιας και ο λόγος για ευθύνη, σώφρον είναι να γνωρίζουμε για τι ακριβώς μιλάμε. Το ρήμα «ευθύνω», από τη ρίζα ευθυ- (και ευθε-), σημαίνει ισιώνω. Μεταφορικά σημαίνει τιμωρώ κάποιον, προφανώς για να τον φέρω στον ίσιο δρόμο. Από την ίδια ρίζα σχηματίζεται και το ουσιαστικό εύθυνα (η εύθυνα, της ευθύνης), η οποία στην αθηναϊκή δημοκρατία ήταν ο οικονομικός έλεγχος κάθε αξιωματούχου ή υπαλλήλου που διαχειριζόταν χρήμα του Δήμου (δημόσιο χρήμα).
Αν οι ελεγκτές διαπίστωναν κάτι ύποπτο ή αν κάποιος πολίτης κατέθετε μήνυση για οικονομικές ατασθαλίες, όφειλαν (οι ελεγκτές) να φέρουν το θέμα στο δικαστήριο. Ακόμη κι αν δεν ευρισκόταν κάτι μεμπτό ή επιλήψιμο, η υπόθεση δεν έκλεινε οριστικά, αλλά για άλλες τριάντα μέρες δέκα «εύθυνοι», που ορίζονταν με κλήρο από την Βουλή, εξέταζαν εκ νέου την καταγγελία, μέχρι να αποδειχθεί πλήρως η αθωότητα του απερχόμενου αξιωματούχου ή υπαλλήλου.
Ο έλεγχος στηριζόταν στην κοινή συνείδηση πως όποιος επρόκειται να αναλάβει αξίωμα αφ' ενός όφειλε να έχει καταγράψει και καταθέσει ολόκληρη την περιουσία του (προσωπική και οικογενειακή), αφ' ετέρου έπρεπε -με τη λήξη της θητείας του- να είναι σε θέση να αποδείξει ότι όχι μόνο δεν ζημίωσε την πατρίδα του οικονομικά, αλλά ότι έκανε και έργο στον τομέα ευθύνης του.
Αν αποδεικνυόταν το αντίθετο, τότε ανάλογα με το μέγεθος της αξιόποινης πράξης του, οι ποινές έφταναν από κατάσχεση της περιουσίας του (έως το ποσό που είχε ζημιώσει τον Δήμο) και δημόσια εργασία έως τον θάνατο. Η τελευταία ποινή μάλιστα εκτελείτο αυθημερόν, καθώς ούτε φυλακές υπήρχαν ούτε υποχρέωση ή διάθεση των πολιτών να συντηρούν σφετεριστές του δημοσίου χρήματος.
Από την άλλη, αν μέσα από την εύθυνα αποδεικνυόταν ότι οι αξιωματούχοι ή υπάλληλοι είχαν παράξει ουσιαστικό και ωφέλιμο έργο, ο Δήμος τους τιμούσε με χρυσοφορία ή στεφανηφορία, ενώ τιμητικό ψήφισμα χαρασσόταν σε λίθινη στήλη και στηνόταν σε πολυσύχναστο σημείο της πόλης (Αγορά, Ακρόπολη, ιερό), ώστε το αποτέλεσμα να γίνει γνωστό σε όλους.
Αυτά περί ευθύνης σχεδόν 2.500 χρόνια πίσω. Στην εποχή μας, κατά την οποία εδώ και δεκαετίες η κοινωνία εθίζεται (υπό μορφή μυθριδατισμού) να αποστρέφεται κάθε ευθύνη -από τα πιο μικρά, καθημερινά ζητήματα μέχρι τα κορυφαία, εθνικά θέματα-, κυριαρχεί το «εσύ κοίτα μόνο τη δουλειά σου και μην ασχολείσαι με τα υπόλοιπα, εσύ θα σώσεις τον κόσμο;»
Ως απάντηση σε αυτήν την άρρωστη όσο και καταστροφική νοοτροπία, παρατίθεται η ρήση του Νίκου Καζαντζάκη:
