- Ο Ουόκαπ δεν θέλει να παίξει στο Εurobasket - Τι ισχύει με το διαβατήριο του
- Ιστορική τηλεθέαση: 16,4 εκατ. είδαν το Game 7 Πέισερς-Θάντερ!
Όταν οι αθλητές είναι στο απόγειο της καριέρας τους, δυνατοί, ανταγωνιστικοί, γεμάτοι αυτοπεποίθηση, τους βλέπουμε σχεδόν ως υπεράνθρωπους. Οι προσδοκίες μας είναι συνεχείς επειδή πληρώνονται καλά, επειδή «είναι επαγγελματίες», επειδή «έτσι είναι ο αθλητισμός». Αν δεν αποδώσουν, αν αποτύχουν σε μια κρίσιμη στιγμή, η κριτική είναι αυστηρή και, συχνά, απρόσωπη.
Όταν, όμως, τραυματίζονται σοβαρά ή αναγκάζονται να αποσυρθούν πρόωρα, τότε είναι που αρχίζουμε να βλέπουμε καθαρά την ανθρώπινη πλευρά τους. Τότε θυμόμαστε πως πίσω από κάθε εμφάνιση, κάθε σουτ, κάθε χειρονομία θριάμβου, υπάρχει ένας άνθρωπος με όρια, με πόνο. Κι εκεί, μπροστά στο αναγκαστικό «αντίο», το κοινό καλείται να δει όχι το ρόλο, αλλά την ύπαρξη. Όχι τον παίκτη, αλλά τον άνθρωπο.
Η πρόωρη αποχώρηση του Ιωάννη Παπαπέτρου από την ενεργό δράση στα 31 του χρόνια, εξαιτίας ενός σοβαρού τραυματισμού, υπενθυμίζει με σκληρό τρόπο αυτή την πραγματικότητα. Ένας αθλητής που τίμησε τις φανέλες του Ολυμπιακού, του Παναθηναϊκού, της Παρτιζάν Βελιγραδίου και της Εθνικής Ελλάδας, αναγκάζεται να πει «αντίο» όχι γιατί το επέλεξε, αλλά γιατί το σώμα του δεν άντεξε άλλο.
Η απώλεια της αθλητικής ταυτότητας
Η έννοια της athletic identity — δηλαδή της αυτοαντίληψης του ατόμου ως αθλητή, όπως τη λένε οι ειδκοί— βρίσκεται στον πυρήνα της ψυχολογικής επίπτωσης ενός τέτοιου γεγονότος. Για έναν επαγγελματία που έχει επενδύσει τη ζωή του στην αθλητική πορεία, ο τραυματισμός που βάζει οριστικό τέλος αποτελεί ψυχολογικό ρήγμα.
Όπως αναφέρει η αθλητική ψυχολόγος Δρ. Τζούλια Ντάγκλας: «Ο τραυματισμός αφαιρεί από τον αθλητή τον ρόλο που για χρόνια όριζε την αξία και την καθημερινότητά του. Πρόκειται για απώλεια ταυτότητας και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογικές δυσκολίες, ακόμη και σε κατάθλιψη».
Η ψυχολογική μετάβαση μετά από έναν σοβαρό τραυματισμό, που κλείνει πρόωρα μια καριέρα, περιγράφεται από ειδικούς ως διαδικασία πένθους. Οι φάσεις του πένθους — άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, θλίψη, αποδοχή — βιώνονται με ένταση.
Ειδικές έρευνες δείχνουν ότι οι αθλητές που αναγκάζονται να σταματήσουν πρόωρα λόγω τραυματισμού έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης συμπτωμάτων αγχώδους διαταραχής και κατάθλιψης. Το σώμα, που άλλοτε ήταν εργαλείο νίκης, μετατρέπεται σε σύμβολο περιορισμού, όπως γράφουν σχετικές μελέτες. Η σιωπή του παρκέ, εκεί που άλλοτε ακούγονταν οι ιαχές του πλήθους, γίνεται μια ηχηρή υπενθύμιση του τέλους.
Οι φωνές των αθλητών
Αθλητές που έχουν βιώσει αντίστοιχες καταστάσεις, έχουν μιλήσει με αφοπλιστική ειλικρίνεια για τη δύσκολη αυτή περίοδο.
Ο μεγάλος Αντρές Ινιέστα είχε πει: «Όταν δεν μπορείς να κάνεις αυτό που αγαπάς, νιώθεις ότι χάνεις τον εαυτό σου. Ένιωθα άδειος. Δεν ήξερα ποιος είμαι χωρίς το ποδόσφαιρο.»
Ο Γιάννης Μπουρούσης, σχολιάζοντας συναθλητές που εγκατέλειψαν πρόωρα, είχε τονίσει: «Ο τραυματισμός σε διαλύει πρώτα μέσα σου. Πολλές φορές τελειώνει πριν προλάβεις να πεις το δικό σου "αντίο"». Οι μαρτυρίες αυτές επιβεβαιώνονται από δεκάδες περιπτώσεις αθλητών που έχουν βιώσει τη μετάβαση από την κορυφή στην ακινησία. Δεν είναι όλοι έτοιμοι. Ούτε όλοι στηρίζονται επαρκώς.
Οι αθλητές δεν είναι απλώς μηχανές απόδοσης. Είναι άνθρωποι που επενδύουν την ψυχή τους σε έναν σκοπό. Και όταν αυτός παύει, χρειάζονται στήριξη από ψυχολόγους, γιατρούς, προπονητές και κυρίως από τους ίδιους τους αθλητικούς οργανισμούς. Η αναδόμηση της ταυτότητας μετά τον αθλητισμό δεν είναι εύκολη, αλλά είναι εφικτή όταν υπάρχει πλαίσιο υποστήριξης.
Ο καθηγητής ψυχολογίας του αθλητισμού David Lavallee επισημαίνει: «Η απώλεια της αθλητικής ταυτότητας μπορεί να εξομοιωθεί με διαδικασία πένθους. Το άτομο περνά τα στάδια που περνά κάποιος μετά από σοβαρή απώλεια: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και τελικά αποδοχή».
Ο Ιωάννης Παπαπέτρου, στο δικό του «αντίο», δεν στάθηκε μόνο στο πένθος, αλλά και στην ελπίδα. Έκλεισε την «επιστολή» του με μια φράση που αποτυπώνει τον αγώνα, τον πόνο, αλλά και το βάθος της αποδοχής:
«Δεν είναι το τέλος που είχα φανταστεί, πίστευα ότι το τελευταίο σφύριγμα θα ακουγόταν πολύ αργότερα. Αλλά ένας φίλος μου είπε κάποτε: ‘Οτιδήποτε συμβαίνει στη ζωή, μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι καλό ή μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι κακό. Από το μεγαλύτερο καλό μπορεί να προκύψει κακό και από το μεγαλύτερο κακό, μπορεί να προκύψει κάτι καλό’».
Η αποχώρηση ενός αθλητή, ειδικά όταν είναι αναγκαστική, δεν είναι απλώς το τέλος μιας καριέρας. Είναι η αρχή μιας καινούργιας εσωτερικής διαδρομής. Ο Παπαπέτρου, όπως και τόσοι άλλοι πριν από αυτόν, καλείται να χτίσει τον εαυτό του ξανά, αυτή τη φορά, έξω από τα παρκέ.
Η αθλητική του πορεία ίσως να σταμάτησε νωρίς, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αποχωρεί αφήνει πίσω του κάτι πιο σπουδαίο από πόντους και τίτλους: έναν συμβολισμό δύναμης, αποδοχής και ωριμότητας.
Πηγή: Sdna.gr
